Ijsheiligen

Een tuin is meer dan zaaien,
schoffelen en oogsten.
Insecten, wormen en andere
kleine beestjes horen er ook bij.
Een oude boomstronk hebben we
van (extra) gaatjes voorzien, zodat
bijen en andere beestjes hier een
huisje kunnen maken

Mamertus, Pancratius, Servatius van Maastricht, Bonifatius van Tarsus en Sophia van Rome zijn samen de ijsheiligen. Volgens Wikipedia tenminste. Niet dat ze ook maar iets met sneeuw, ijs of het weer te maken hebben, ze hebben toevallig hun 'naamdagen' (de dag dat ze vereerd werden) op 11 tot en met 15 mei. En half mei is zo'n beetje de tijd dat de laatste nachtvorst wel geweest is. 

Natuurlijk is dit geen garantie, de heiligen kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor bevroren pootgoed, maar de kans op nachtvorst wordt na half mei wel veel kleiner. Traditioneel is 15 mei dan ook de datum dat vorstgevoelige planten buiten worden gezaaid of uitgeplant.

De laatste jaren hadden we echter vaak warme april-maanden. En dus heb ik afgelopen week nogal wat foto's langs zien komen van zielige, slappe en dode paprika, tomaat, komkommer en pompoen plantjes. Vaak met vragen van tuiniers eronder wat er met hun plantjes aan de hand was; 'gisteren waren ze nog prima!'. Vorstschade dus. 

Hoewel ik graag vroeg zaai ( later nog een keer zaaien kan altijd), doe ik dat vooral met planten die wel wat kou kunnen verdragen. Sla, worteltjes, kapucijners dat soort dingen. Bonen en pompoenen heb ik nog niet eens gezaaid en tomaten en paprika's mogen nog een paar weken binnen blijven. 

De enige plant die ik al in de tuin heb die koudegevoelig is, zijn de aardappels. De oplossing is eenvoudig: ze moeten onder de grond blijven, daar vriest het niet. Dan heb je dus als aardappeltje net met heel veel moeite je blaadjes de grond uit weten te wurmen. Kom ik er aan om weer een flinke handvol aarde op je hoofd te gooien. En twee dagen later weer, want het is de hele week al koud. 

Dat is nog een aardige zoektocht trouwens, om die mini aardappelplantjes te vinden. Ik heb namelijk het ras 'bergerac' gepoot, een mooie, diep paarse aardappel, waarvan ook het blad diep paars, bijna zwart blijkt te zijn. Lastig te vinden tegen de zwarte klei. Wel heel mooi, ik hoop dat ze zo blijven als ze groter zijn ( ik zie nu al een veld vol met knalpaarse planten voor me). 

De kapucijner plantjes zijn nog klein, hopelijk is dit 'klimrek'
over een paar weken een groene muur.

Voor de rest doen mijn plantjes het al goed, een rijtje pluksla is al boven, de uitjes zijn al een paar centimeter groot, de spinazie is gekiemd en als je goed zoekt kun je zelfs al rode biet kiemplantjes vinden. Het wordt al bijna tijd om van die soorten een tweede rijtje te gaan zaaien. De aardbeiplantjes zitten al vol met kleine knopjes als je goed kijkt, de perenboom bloeit. Verder heb ik dit jaar lekker veel kapucijners gezaaid. We zijn er vorig jaar achter gekomen dat verse kapucijners véél lekkerder zijn dan de ingeblikte variant. Bovendien is de enige manier om aan verse kapucijners te komen door ze zelf te oogsten (of je moet een héél goed bevoorraadde groenteboer weten), en ik vind het altijd leuk om iets te kweken wat je niet in de winkel kunt kopen. 

We hebben trouwens ook al van eigen tuin gegeten dit jaar! Jawel, de eerste oogst is al geweest. Onze rabarberplant die vorig jaar not te klein was om van te oogsten en al z'n energie zelf nodig had, is nu een joekel van een plant. De eerste rabarbermoes hebben we dus gehad, maar het zal nog zeker de laatste niet geweest zijn.
Opvallend is dat bijna alle rabarberplanten, zowel bij ons op de volkstuin als bij m'n ouders in de tuinen, dit jaar bloeien, ik heb nog nooit een bloeiende rabarber gezien, en nu zie ik ze overal! Zal vast ook aan het

weer liggen..

Hoe is het met jullie tuinen? Al veel gezaaid en geplant, of wacht je tot na de ijsheiligen?

dakgoot

Soms, nee vaak, eigenlijk altijd, als ik een blog schrijf, sla ik die op en wacht dan een dag voor ik hem publiceer. 's Avonds of de volgende dag lees ik de tekst nog eens door, voeg foto's toe en dan pas zet ik de tekst online.  Een enkele keer ben ik met mijn hoofd ergens anders, ga ik een weekend weg, wat dan ook, en als ik dan weer op mijn blog kijk blijkt dat ik vergeten ben om de laatste tekst online te zetten. Onderstaande tekst gaat dus over vorige week, het meeste geld nog steeds. Behalve die cucamelon, die heb ik inmiddels toch maar gezaaid. Veel leesplezier.

Bakken, makjes en potjes.
Halve cola flessen en op elkaar gestapelde
groente-bakjes zijn ideaal als mini-kas.

Ik vind dit altijd een spannende periode in het tuinseizoen. Na een periode van drukte, tuin klaarmaken voor de zomer, onkruid wieden, stro eraf, compost erop, en vooral heel veel zaaien. Zowel in de volle grond als binnen in potjes en bakjes heel veel zaaien. En dan nu afwachten tot het wordt. Ik wil ze wel uit de grond kijken! Of praten, of wat ook maar helpt! Maar tegelijkertijd weet ik dat het niet helpt. Zelfs water geven heeft weinig zin, buiten is het nat genoeg, gezien het weerbericht. Binnen heb ik alle potjes en bakjes afgedicht, zie ook de foto. De kleine 'kasjes' zijn heel ideaal: 2 bakjes voorgesneden groente op elkaar en je hebt een mini kas. Natuurlijk eet je als moestuinier niet zo veel voorgesneden groente van de supermarkt, maar je hebt vast vrienden, familie of buren die dat wel doen.

Maar goed, het enige was ik dus kan doen is afwachten. Afwachten of het wel of niet kiemt. Of het bovenkomt. Alles of een deel. Of het mooie sterke plantjes worden. In de volle grond kan dat nog wel eens moeilijk zijn. Mijn spinazie komt al boven! Dacht ik. Bij nadere inspectie blijkt dat de zaailingen ook wel veel op calendula lijken, en laat die nou vorig jaar precies dáár gestaan hebben...

Andersom gebeurt ook, natuurlijk. Hier en daar groeit gras, dat ik natuurlijk uittrek. Tot het gras uit een bolletje blijkt te groeien en eigenlijk het eerste opgekomen poot-uitje is. Gewoon weer teruggeduwd.

En zo wacht ik dus moeizaam af. Ondertussen zaai ik nog wat extra. Bloemen, kruiden, ananaskers. Altijd lastig; hoe lang wacht ik tot ik zaai. Wanneer zaai ik planten die na de ijsheiligen (15 mei) naar buiten mogen? Vooral nieuwe planten vind ik lastig, geen idee hoe snel die groeien. Uit ervaring weet ik dat ik met bonen, komkommer, courgette en pompoen nog wel even kan wachten. Die groeien snel genoeg en kan ik begin mei nog wel zaaien. Maar een voor mij nieuwe plant als cucamelon? Ik wacht nog maar even heel geduldig...

De dakgoot. Zo houden we ook
droge voeten na een week lang regen.

Niet dat er op de tuin alleen maar gewacht en de grond uitgekeken wordt hoor. We (voornamelijk Ruurd) zijn bezig met de goot naast onze tuin te verbouwen. Dat was gewoon een gegraven geul, waarlangs overtollig regenwater naar de sloot loopt. Die geul werd voornamelijk bij elkaar gehouden door de wortels van kweekgras en boterbloemen. Natuurlijk trek ik het onkruid uit, waarna onze goot steeds verder in stort. Ik heb vorig jaar geprobeerd om het gras te tolereren zolang het binnen 10 centimeter van de goot bleef. Maarja, het gras hield zich natuurlijk helemáál niet aan die afspraak! Stom gras. Dus nu gaat het eruit.Toevallig had een mede-tuinier een stapel dakpannen over en die is Ruurd nu dus bezig met die dakpannen rechtop tegen de zijkant van de goot te zetten. Het wordt een heel mooi rijtje 'dak' en hopelijk een goede muur voor onze goot. Om alle gras eruit te krijgen zal nog wel een klusje worden, want met name de bodem van de goot bestaat voor 3/4 uit wortels van kweek met slecht hier en daar wat klei ertussen. Dus mocht er iemand nog een tip hebben om kweek op een makkelijke manier te verwijderen: Ik hoor het graag!

We zijn los

Het stro is eraf, het onkruid is eruit.

Afgelopen vrijdag was de jaarlijkse compost levering op de volkstuin. Net als vorig jaar heb ik anderhalve kuub compost besteld voor mijn 70 m2 tuin. Maar voor die tijd moest nog wel alle stro eraf, eventueel onkruid eruit en de grond enigszins los gemaakt.

Eigenlijk had ik dit allemaal al veel eerder willen doen, maar zoals gezegd was ik niet al te fit. Maar nu werd het toch echt tijd, want de compost was er al.

Door rustig door te werken, regelmatig pauze te nemen en Ruurd het meeste werk te laten doen heb ik alles af gekregen zonder dat ik de 3 dagen daarna weer in de lappenmand zat. Gelukkig hadden we er heerlijk weer bij!

En dan de compost erop kruien..

Het stro eraf halen was nog wat meer werk dan verwacht, ook vooral omdat ik vervolgens al dat stro weer ergens kwijt moest. Verschillende buren wouden gelukkig wel 1 of meer vuilniszakken met stro voor op paden of onder aardbeien en artisjokken. Het natste en fijnste stro is op de composthoop gegaan en het mooiste en droogste stro staat nog in een vuilniszak in mijn fietsenhokje. 

Het ergste onkruid eruit trekken en op de composthoop, en vervolgens alles schoffelen zodat de bovenste paar centimeter een beetje los is. Op de plekken waar de stro laag dik genoeg was (en dan heb je wel 5 tot 10 centimeter nodig) groeide geen onkruid en was de grond vrij los. Waar minder stro lag, groeide meer onkruid en was de klei harder. Het stro heeft dus wel effect.

Een dag later

Het kruien van de compost kon ik gelukkig aan Ruurd over gelaten. 20 kruiwagens vol! Respect voor de dames die geen mee-tuinierende man of vriend hebben en wel zelf alle compost naar hun tuin kruien! Er was zelfs één slimme buurvrouw die per halve kruiwagen heen en weer liep, en zo toch alles zelf kon doen.

Bloemetjes gekocht! Vrolijk :-)

De rest van het weekend hebben we rustig alle compost verdeeld over de tuin. Toen de hele tuin veranderd was in een mooie egale vlakte, kon eindelijk het leukste aan tuinieren beginnen: Indelen, zaaien en poten. Ik was graag een maandje eerder begonnen, maarja geen goeie gezondheid en geen compost. Dat heb ik wel gecompenseerd afgelopen dagen: Ik heb aardappels gepoot, uitjes gepoot, wortel gezaaid, ui gezaaid, rode biet gezaaid,  een kapucijner klimrek gemaakt (nou ja, dat was weer een klusje voor Ruurd), kapucijners gezaaid, spinazie gezaaid. Kali geven aan alles waarvan je de ondergrondsde onderdelen eet, overal bordjes bij zetten, flink wat water erover. Klaar. En dan komt nu de moeilijke tijd van het afwachten wat er boven komt. 

Gelukkig kan er in de tussentijd nog veel meer gezaaid worden. Buiten komen nog meer bladgewassen, zoals andijvie en sla. Binnen ga ik deze week waarschijnlijk nog cucamelons en kruiden zaaien. Ook winterprei kan ik wel bijna gaan voorzaaien. En dan was er vandaag ook nog plantjes markt bij de lidl, heel handig voor mensen die geen auto hebben om even naar het tuincentrum te rijden!

Zo lijkt het alsof de hele tuin al vol staat! In de ingegraven specikuip staan aardperen..