donderdag 29 september 2016

Andere dingen

bloemen zaad oogsten
Zaadjes van allerlei bloemen
(Gewoon de uitgebloeide
 bloemen plukken en drogen.
Ergens daarin zitten de zaadjes)
Afgelopen week niet zo veel op de tuin geweest, ondanks het mooie weer. Vandaar ook al bijna een week geen blog! Maar ik heb wel een aantal andere tuingerelateerde dingen gedaan. Ik heb zaadjes verzameld, pvc buizen gezaagd en een zaadbakje gemaakt (dan laatste heeft Ruurd vooral gedaan, ik heb erbij gestaan, gekeken en commentaar geleverd :-D ).


Zaden oogsten
Het bestellen van zaden stel ik nog even uit, dan moet ik eerst inventariseren wat ik nog heb en wat ik volgend jaar allemaal wil. Natuurlijk heb ik daar wel al wat ideetjes over (mijn tuin is te klein voor mijn ideetjes), maar ik ga eerst alles precies bedenken en urenlang door gidsen van zaadhandels bladeren/ scrollen. Waar het nu wel tijd voor is, is het verzamelen van zaad van éénjarige bloemen.  
En dus ben ik de tuinen afgestruind van ouders, schoonouders, vrienden en buren. De oogst? Rode zonnehoed, stokrozen, campenula's, lavendel (geen idee of dat wil uit zaad), reuzenbalsemien, iets dat leek op agastache en een boel bloemen waarvan ik geen idee heb hoe ze heten, maar die er wel mooi uit zagen. Tegen de tijd dat ik ze ga zaaien ben ik al lang vergeten wat alles is (nu al grotendeels) en ik had geen zin om tien verschillende plastic zakjes te gebruiken, dus ik heb alles bij elkaar gegooid. Oftwel: Dat wordt één grote verrassing volgend jaar:-). Ik hou wel van verrassingen.
knolvoet voorkomen
Een tros PVC-buisjes.
Aan elkaar gerijgd voor vervoers-gemak..


PVC buizen zagen
Ik was al een poosje op zoek naar een pvc- buis om daar volgend jaar kolen in te planten ( zie het bericht mooi weer en knolvoet deel 2 ). Kom ik bij m'n ouders op de zolder van de schuur.. En wat zie ik daar? Jawel, een pvc- buis. Precies de goede maat ook nog, ongebruikt én ik mocht em hebben. Dus die buis in stukjes gezaagd (heb ik helaas geen foto van gemaakt; hele grote zaag). En toen met fiets, bus en weer fiets naar huis.. Ik had ook nog Ruurd z'n fiets mee, die toch al veel te groot is dus dat was een avontuur (dit keer gelukkig, geen foto). Nu kan ik volgend jaar 15 kolen planten... Dat wordt nog wel even dubben.. 
Mocht je dit trouwens ook willen proberen; mijn boerenkolen staan er goed bij en mijn koolrabi's waren gezond en lekker, maar hadden onder de diepte van de pot nog wel een beetje knolvoet. Daarom heb ik er ook voor gekozen om de buizen 15 centimeter lang te zagen, de potjes waren volgens mij 9 cm. 


Zaadbakje
Een bakje voor zaadjes
Het bakje krijgt nog een likje verf.
 Bouwtekening volgt nog.
Hoeveel zakjes zaad heb jij? Ik heb geen idee hoeveel ik er heb, maar aardig wat. Ik gebruik nooit het hele zakje in één keer en heb dus altijd over. Die zakjes zaad bewaarde ik tot nu toe in een flinke bloempot, die daar al snel te klein voor werd en in een Rituals geschenk verpakking, die ook niet echt handig was.. Als gevolg liggen er meestal overal zakjes. Die ik dan weer kwijt ben etc. 
Ruurd was hier wel klaar mee (en ik eigenlijk ook wel) en is dus aan de slag gegaan om een bakje te maken. Het word een mooi bakje, model schoenendoos, waar héél veel zakjes met zaadjes in kunnen. 
Foto van het eindresultaat volgt nog. Nu moet ik mij alleen nog in houden om niet zó veel zaadjes te kopen dat dit bakje ook weer te klein is :-D.  






donderdag 22 september 2016

Herfst

tuin kunst
Als een schilderijtje in een emmer...
De eerste dag van de herfst!  Gelukkig was het vandaag mooi weer, zijn de blaadjes nog groen en staat de tuin er ook nog zomers bij. Kan ik nog lekker even m'n kop in het zand steken en mezelf wijs maken dat het nog zomer is. (En dat heel eigenwijs zitten te bibberen in m'n korte broek). Terwijl ik dit schrijf hoor ik ter ondersteuning van mijn zomerse standpunt in de verte het deuntje van de ijswagen, wie in Vinkhuizen woont weet precies wat ik bedoel. (ik ben zo terug..).

Maar als het straks echt herfstig wordt vind ik dat ook wel weer leuk hoor, de bomen die mooi rood, geel, bruin en alles ertussen in kleuren. Kastanjes, eikels, beuken nootjes. Pompoenen, niet te vergeten!
En de tuin voorbereiden op de winter .De planten zal ik er straks uit gaan halen als ze doodgaan, maar dan blijft er kale grond over... En een tuin zomaar 'open en bloot' laten liggen kan niet. De kleigrond wordt dan keihard, het bodemleven trekt weg en voedingsstoffen spoelen weg met de regen (dit geld ook voor andere grondsoorten trouwens). En dus moet er gemulchd worden: Het afdekken van de grond. Dat kan door stro, bladeren, compost, planten resten of een groenbemester. 
herfstkleuren
De tuin begint toch al
een beetje herfstig te worden,
ook door het licht van de laagstaande zon
Groenbemesters zijn planten die de grond bedekken, voedingsstoffen vasthouden of soms zelfs binden en in het voorjaar ondergespit worden zodat ze vergaan en hun voedingsstoffen weer afgeven aan de bodem. Ik heb hier en daar wat phacelia gezaaid op een stukje dat al vroeg leeg was, maar dat is nu eigenlijk al te laat. Volgend jaar ga ik al eerder groenbemesters zaaien en dan gewoon tussen de groenteplanten. Als de groenten eruit gaan, blijft de groenbemester achter en groeit nog even door. Maarja, dat bedacht ik pas te laat.
Dit jaar moet ik dus wat anders verzinnen. Stro is lastig aan te komen (op de fiets met een pak stro, zie je het voor je). Dood planten materiaal is juist heel makkelijk aan te komen (de planten zijn er al, dood gaan ze vanzelf). Die ga ik waarschijnlijk aanvullen met bladeren. Wat voor bladeren moet ik nog even over nadenken. Ik weet dat eikenblad veel looizuur bevat en dat breekt slechts heel langzaam af. Populieren staan hier in overvloed, even googelen of die ook looizuur bevatten..
De vereniging gaat ook nog compost bestellen, paar kruiwagens daarvan erop, zodat de blaadjes niet weg waaien.. Ik zie het wel zitten.. Leuk mengelmoesje, kan ik direct zien wat wel en niet werkt. 

Ps: Is er iemand die weet hoe je mulch uitspreekt? Is het mulgh of mulsjh ? Voel me altijd heel onhandig als ik dat probeer te zeggen :-)


zaterdag 17 september 2016

Nóg meer boontjes én ingemaakte courgettes

's Avonds nog even naar de tuin om een maaltje boontjes te plukken. De bonenplanten zijn over hun top, maar er zit vast nog wel een éénpersoons portie bonen aan. Daarna door naar de supermarkt.
Zo dacht ik.

meer boontjes
Een jumbo-plastic tas vol boontjes :-D
Nou het was maar goed dat ik vast een boodschappentas meegenomen had, het kleine bakje dat ik voor de boontjes bestemd had stroomde al snel over :-D. Waar een paar dagen 30 graden al niet goed voor is. De planten staan ook nog opnieuw in bloei én de jonge plantjes die ik eind juli gezaaid had zijn inmiddels groot geworden en zitten ook vól bonen. Anderhalve kilo... minus

wat ik 's avonds opgegeten heb, heb ik nog steeds ruim een kilo boontjes hier in een boodschappentas staan. En dat terwijl mijn vriezer al propvol met bonen zit. Wat zal ik eens gaan doen? Wecken? Nog een keer proberen in te zouten? (ik heb inmiddels nog een aantal recepten gevonden, ik laat weten wat werkt nadat ik ze geproefd heb..)
Of zal ik ze van het weekend meenemen naar m'n ouders? Komen ze ook wel op, en vers zijn ze natuurlijk wel het allerlekkerst. Ook het minste gedoe, al heb ik ook wel zin om iets in te maken.. 
Geen probleem, ik heb ook nog 7 courgettes liggen, ga ik die wel inmaken:-) Daar heb ik inmiddels een goed recept voor. Al ben ik niet zo heel erg van de recepten, ik doe altijd maar wat, dus het is ook elke keer weer net een beetje anders :-D.

Dit is wat ik doe:
Ik snij de courgette(s) in kleine stukjes, die gaan in een vergiet met flink wat zout (paar eetlepels, tot alles bedekt is met zout). Die zet ik in de gootsteen met iets zwaars erop en blijft daar een paar uur staan. Die tijd kan je mooi gebruiken om je (weck)potten (of potjes met schroefdeksel) uit te koken. Ik doe ze gewoon (schoon) in een grote pan met water en dat laat ik ca. een half uur koken. 
courgette inmaken
Ik heb al een plank vol ingemaakt boontjes, courgette en bietjes..
Daarna ga ik azijn koken met suiker (per 500 ml azijn gebruik ik 300 gram suiker) Het is een beetje een gokje hoeveel vocht je precies nodig heb, beter te veel dan te weinig. Wachten tot de suiker opgelost is en de azijn kookt. Ondertussen een uitje snijden, die kan bij de azijn in. Theelepel kurkuma erbij, beetje mosterdzaad. Het vocht uit de courgette drukken, goed afspoelen (zodat het zout eraf is), en weer het vocht eruit drukken. De courgette even kort meekoken en dan kan je de potten vullen. Dat gaat heel makkelijk als je een trechter hebt, als je die niet hebt (zoals ik), is het een heel gepiel :-D.
Datum erop schrijven, en minstens 3 weken laten staan voor je het opeet. 
Smaakt een beetje naar atjar tjampoer, heel lekker. 

En je kunt natuurlijk variëren, meer of minder suiker, andere kruiden (jeneverbes, laurier, peper) andere groenten erbij... Mocht je dit recept te zuur vinden en een deel van de azijn willen vervangen (door water of vruchtensap bijvoorbeeld) dan moet je even op zoek naar een recept. De azijn zorgt in dit geval namelijk voor de houdbaarheid en minder azijn kan daar dus invloed op hebben. 
Eet smakelijk (over een paar weken dan..)

vrijdag 9 september 2016

Mooi weer.. En knolvoet deel 2

Wat een lekker weer nog even in zo in september! Een cadeautje
:-) En zeker in combinatie met de vochtige september avonden en nachten ook zeer groeizaam weer. Kunnen de laatste bietjes en boontjes nog mooi wat zon pakken. De pompoenen worden nog net wat dikker voor het steeltje gaat verkurken en we ze kunnen oogsten. En ook de courgette gaat nog even vrolijk door alsof het nog augustus is (hoewel, gelukkig geen 10 courgettes per dag meer :-P ). Ook de wintergroenten, boerenkool, winterprei, winterwortels, beginnen zo langzamer hand groter te worden. Al moet ik nog zien of m'n boerenkool wat wordt, die zijn nog wel heel klein (wat ik dan weer bijna vergeet te vertellen is dat óók het onkruid groeit als een malle...).

Knolvoet remedie
Koolrabi in een pot. Tegen de knolvoet.
Mocht iemand met een goed geheugen zich nu af zitten te vragen: Hè, jij had toch knolvoet? Dat klopt. En over het algemeen wordt gezegd dat je in een tuin met knolvoet 5 tot 10 jaar geen kolen mag planten. Maarja, helemaal geen kolen... Dus ben ik op zoek gegaan naar meer informatie en ben een heleboel dingen te weten gekomen. Bijvoorbeeld dat sommige soorten minder gevoelig zijn voor knolvoet dan andere, boerenkool en spruitkool bijvoorbeeld. Vandaar dat mijn spruitkool als enige overleefde, dit voorjaar (er waren er 2, de andere is ten prooi gevallen aan slakken). Verder heb ik ontdekt dat er ook nog meer en minder gevoelige rassen zijn, daar ga ik dus volgend jaar op letten (al ga ik m'n kolen teelt volgend jaar wel drastisch beperken, wil niet het risico lopen dat ik een boel zieke plantjes heb, en veel kolen kweek ik uit gewoonte (radijs) en niet omdat ik ze zo lekker vind). En wat grotere plantjes, die eerst in grote potten zijn opgekweekt en al een flink wortelgestel hebben maken ook een betere kans tegen de ziekte (klinkt logisch).
Ook schijnt knolvoet niet tegen zure grond te kunnen, dus flink bekalken wil wel eens een beetje helpen. Wat dan wel weer in tegenspraak is met het gerucht dat een stukje rabarber in het plantgat ook zou helpen, dat is namelijk juist zuur, maar goed..
En ten slotte: Knolvoet zit in de bovenste 5 à 10 cm van de grond. Als je plantjes dus niet in de volle grond zet, maar in een bloempot zonder bodem, met schone potgrond. En díé dan in de volle grond. Dan zou het ook goed moeten gaan. 

Dat laatste heb ik al uitgeprobeerd met koolrabi's en dat gaat tot nu toe goed (ik vind koolrabi's als een van de weinige kolen wél echt lekker). En dus mijn boerenkooltjes nu ook uitgeplant in potten zonder bodem. Voor volgend jaar al bezig een bloembak van z'n bodem te ontdoen, en bij m'n ouders in de garage ontdekte ik nog een pvc buis, die in stukken gezaagd ook ideaal is (denk ik). 

Voor nu probeer ik dit. Als het werkt (ik hoop het). Ga ik volgend jaar een paar kolen kweken (maar niet te veel). Ik ga flink bekalken. Ik denk dat ik de rabarber maar achterwege laat (anders kan ik het kalken ook wel laten). Ik ga m'n plantjes goed groot opkweken in potten. En dan in potten en pvc buizen gevuld met potgrond in de tuin zetten. 

Mijn 50e moestuinblog
Een goede oogst gehad dit jaar!
(En stiekem al weer een beetje plannen aan het maken voor volgend jaar)
Ps: Dit is mijn 50e blogpost! Jeej :-D. Toen ik begon nooit gedacht dat ik het zo lang vol zou houden. En ik heb inmiddels al zo'n 2500 bezoekers (niet uniek, wel exclusief ikzelf :-) ) gehad! Bedankt allemaal voor het lezen, delen, en de leuke reacties. Op naar de volgende 50 berichten!





zondag 4 september 2016

oogst spreiding

Het is september, de piek is geweest, het is officieel naseizoen. 
spreiden van oogst
Mini boontjes aan de nieuwe planten,
kan ik over een week ofzo oogsten.
We oogsten nog steeds boontjes, maar niet meer zoveel als een paar weken geleden, er zijn nog courgettes, maar we komen er niet meer in om, er zijn nog tomaten te oogsten, maar bijna geen groente tomaatjes meer, en dat geldt voor veel groenten. Maar toch hoeft het niet zo te zijn dat je in juli en augustus dagelijks met een emmer vol groente thuis komt en dat het dan in september gebeurt is.
Als je slim plant (zowel plannen als planten) kan je veel langer oogsten en heb je niet zo'n steile piek, waarbij je in de zomer bijna geen boontjes en courgettes meer kan zien en de rest van het jaar zonder zit. 

De eerste oogst spreiding is bij mij begonnen doordat zaaisels minder goed opkwamen dan gehoopt of ernstig door slakken werden opgegeten, of ander onheil dat jonge plantjes kan overkomen. En dan zaai je een paar weken later nog een keer. De eerste zaaisels zijn natuurlijk eerder oogstbaar, te 'herkansing' komt wat later op gang en kun je wat langer door oogsten. Ik heb bijvoorbeeld één stok van mijn stokbonen pas later gezaaid (geen idee of ik die stok was vergeten of dat geen van de bonen opgekomen is..). De andere stokbonen lopen op hun laatste benen, hier en daar nog een bloemetje en nog wat boontjes die moeders mooiste niet meer zijn, de bladeren beginnen al dor te worden. Maar dien éne stok, die bloeit nog volop en hangt vol met lange, rechte, donkerpaarse, bonen. 
oogst spreiding
Nog jongere boontjes,
dat is nog even afwachten
of die nog boontjes gaan maken..
Toen ik mij realiseerde dat ik van die laatste stok niet alleen later, maar ook langer kon blijven oogsten heb ik nog maar eens extra stamboontjes gezaaid, eind juli. Ik denk dat ik daar volgende week de eerste boontjes van kan oogsten (en ik heb zelfs nog begin augustus boontjes gezaaid, ik zie wel of het nog wat wordt). 

Natuurlijk heb je kans dat het mislukt. De bietjes en worteltjes die ik eind juli en begin augustus zaaide (volgens het zakje zaaien tot half juli) hebben nog wel een mooie nazomer nodig. Ze zullen misschien wat kleiner blijven, en als het in oktober al gaat vriezen wordt het misschien wel helemaal niks. Maar als ik niet had gezaaid was het zowiezo niks geworden. 
Hetzelfde geld voor het voorjaar. Je kunt tot 15 mei wachten met de eerste boontjes zaaien, maar je kunt ook op 1 mei alvast een poging doen, als het niks wordt, zaai de 2 weken later nog een keer en 3 weken daarna nog een keer. Veel groenten doen het met een beetje geluk al veel eerder en nog veel later dan op het zakje vermeld staat (al blijft het altijd een risico).

Je kunt je oogsttijd ook verlengen door verschillende rassen te kiezen. Veel mensen doen dit al bij prei (zomer en winterprei) en aardappels (een vroeg ras en een middelvroeg ras). Maar neus vooral deze winter de zaadgidsen eens na bij welke groenten er nog meer verschil zit in oogsttijd. Tomaten en paprika's zowiezo, wortels ook. Misschien wel bij uien? Kolen? Courgettes? Veel vruchten hebben ook vroege en late variëteiten: Aardbei, framboos, appel, peer, pruim. 

groente kunst
Kunst op de open dag.
Geloof het of niet, maar dit is allemaal groente!
En tenslotte als je bonen planten als je al je zomergroenten al geoogst hebt kan je je nog verheugen op de herfst groenten: Pompoenen, droog-boontjes, bewaarappels, veldsla (kan je nu zelfs nog zaaien!) en boerenkool. Voor degenen die een kas hebben is er zelfs nog een optie om weeuwenteelt toe te passen, waarbij plantjes (vaak bloemkool) in het najaar gezaaid wordt, in de kas overwinterd, om dan in het vroege voorjaar al verse groente uit eigen tuin te kunnen oogsten. Maarja, geen kas..

PS: De open dag was zeer geslaagd! Zie facebook voor meer foto's van de open dag.