Met de vandaag ingezette dooi is de winter hopelijk echt voorbij. Gisteren nog lekker geschaatst, nu wordt het tijd voor de tuin.
Ik merk wel dat ik door de kou nog niet zo veel zin heb in de tuin. Daarnaast heb ik de tuin vorige herfst redelijk opgeruimd achter gelaten, met een dikke laag compost erover. Daardoor hoef ik ook nog niet zo veel. Vorig jaar begint maart schreef ik op dit blog over stro verwijderen en compost die er daarna over moest. Dit is wel zo makkelijk.
Met een beetje geluk heeft de vrieskou dan ook nog de grond lekker los gemaakt en zijn de meeste slakken dood gevroren. Dan mag het van mij vaker vriezen :-). Een groot nadeel van de vorst is wel dat het tuincomplex daardoor bereikbaar wordt voor ongewenste gasten. De ree die over het ijs gehuppeld is vind ik wel leuk. De jongelui minder. Bij mij waren slechts wat stoeptegels en een oude tuinstoel op het ijs gegooid, maar verderop zijn ramen van schuurtjes en kassen in gegooid. Stom. En zonde.
Dus laat de dooi maar komen! De grond is na de natte winter mooi gevriesdroogd. Als de temperaturen blijven stijgen kunnen we los! Niet dat ik nog helemaal niets gedaan heb hoor. Ik heb al paprika's en preien gezaaid. Komende week ga ik denk ik tomaten zaaien en misschien ook wel artisjok. Daar heb ik zaadjes van gekregen, dus dan moet ik dat maar eens uit proberen. Wanneer de grond ontdooit is ga sjalotten poten, die schijnen eerder dan uien gepoot te worden. Ik heb nog nooit eerder sjalotten gehad, maar het lijkt me dat die een betere opbrengst geven dan ui. Niet in kilo's misschien, maar bij ui heb ik altijd zo'n idee dat je één ui plant en daarvoor ook één ui oogst. Een sjalot geeft voor elke geplante bol een handjevol bolletjes terug.
Tuinjaar 2018 is dus zo langzamerhand aan het beginnen. Wat rustiger dan vorig jaar, en ook met minder blogs. Vorig jaar was ik werkzoekend en had dus tijd zat om te schrijven. Nu ben ik aan het werk (jeej!) en dan komt het blog pas na werk, tuin, familie, vrienden, bestuur etc.
Maar wellicht vind ik zo nu en dan tijd voor een kort blogje :-)
Berber tuiniert
Een moestuin beginnen is een avontuur!
zondag 4 maart 2018
zondag 8 oktober 2017
nat
Vandaag even op de tuin geweest, mooi weer. Hier en daar vast wat dode planten verwijderd, en wat onkruid. Met name de 'oude' tuin begint al flink leger te worden. Al staat er ook nog genoeg hoor. Flink wat ananaskersen geplukt, het laatste bloemkooltje. Er staan ook veel planten die ik gewoon laat staan totdat ik de tuin met compost ga bedekken. Doorgeschoten sla en reusachtige snijbiet. We eten er niet meer van, maar bedekte grond is beter dan kale grond. En dan staan er ook nog een boel boerenkolen en bloemkolen. Die mogen blijven staan. Die bloemkolen heb ik ergens in juli gezaaid en zijn nu flinke planten, met een beetje geluk bloeien ze deze herfst nog, en anders laat ik ze gewoon staan, als ze de winter overleven bloeien ze misschien in het voorjaar wel.
Een flinke pan met bietjes, klaar om verwerkt te worden. |
Gisteren was het een stuk minder mooi weer, en dus had ik een ander plan: de keuken in. Toch in de regen even naar de tuin geweest om flink wat bieten te oogsten. Met name de bieten in tuin 2 zijn flink groot. Daarna die flinke voorraad bieten (1250 gram) ingemaakt in zoetzuur (recept van Diana). We hadden ook nog een flinke voorraad appels liggen. Aangezien we geen kelder hebben liggen de appels te warm, ze werden al rimpelig. Dus appelmoes gemaakt en appeltaartvulling geweckt. Ik ben heel benieuwd hoe de appeltaartvulling is, binnenkort maar eens taart maken. Ik heb de stukjes appel met rozijnen en kaneel in potten gedaan, hete suikersiroop (300 gram suiker per liter water) erover en dan 30 minuten wecken op 90 graden. Dat wecken doe ik trouwens gewoon in een grote pan, ik heb geen ketel, en dit gaat tot nu toe prima.
Zo begint onze voorraadkast steeds meer te vullen, ik was zelfs al door mijn weckpotten heen en ben overgestapt op jampotjes (en pastasaus-potjes, gedroogde tomaten-potjes, bruine poten-potjes, feta-potjes, mosterpostjes etc.). Dat werkt ook, als is dat wel wat minder handig met wecken, het deksel moet dan net niet helemaal vast gedraaid zijn tijdens het wecken, en direct ná het wecken wel vastgedraaid worden. Voor het inmaken van appelmoes en bieten in het zuur zijn dit soort potjes prima.
Allemaal potjes. Bieten in zoet zuur. Appelmoes, Blokjes appel met rozijnen in siroop. |
Ik merk dat ik het wel leuk vind om mijn eigen wintervoorraadje aan te leggen. Naast de vele diepgevroren boontjes hebben we voorlopig nog wel te eten, ook als de vriezer stuk gaat of de stroom uitvalt.
Aankomende dinsdag is er een cursus van Janneke Tops over het winterklaar maken van de tuin. Lijkt me heel interessant. Zoals ik al zei ben ik van plan mijn tuin dit najaar met compost te bedekken, maar wie weet heeft Janneke nog andere inzichten. Vorig jaar heb ik een laag stro op mijn tuin gebracht en daar heb ik dit vorig jaar een stukje over geschreven in het ledenblad van de tuinvereniging. Ik heb het weer even opgezocht want het was een goeie herinnering voor mezelf wat ik wel en niet fijn vond aan het stro. Dit jaar dus compost. Ook daarover zal ik vast een stukje schrijven hoe het bevalt. Hieronder nog het stuk over het stro van afgelopen voorjaar.
Stro op de tuin
Afgelopen herfst was ik op zoek naar een manier om mijn tuin af te dekken. Ik probeer mijn grond zo weinig mogelijk om te keren om het bodemleven, van worm tot bacterie, zo goed mogelijk in stand te houden. Spitten of ploegen, wat veel tuiniers in de herfst doen is dus geen optie.
In plaats daarvan doe ik aan ‘mulching’: de grond bedekken met een laag organisch materiaal. Hierdoor wordt voorkomen dat de grond wegspoelt of dichtslaat door regen, de grond blijft vochtig , onkruid kiemt niet of minder makkelijk, en het bodemleven wordt gestimuleerd.
Maarja, waarmee? Afgevallen bladeren? Compost? Houtsnippers? Stro?
Er zijn ontzettend veel opties, zelfs karton wordt wel gebruikt als mulch. Ik wou een goedkope oplossing die geen negatieve invloed heeft op de grond. Houtsnippers staan erom bekend dat de bodem erdoor kan verzuren en karton is vrijwel altijd bedrukt. Drukinkt in de tuin leek mij niet optimaal.
Ik was te laat met compost bestellen, dus ook die optie viel af. Een tuinbuurvrouw gebruikte bladeren en ik kon goedkoop een pakje stro krijgen, kunnen we mooi vergelijken. Stro dus.
Aan één pakje stro had ik precies genoeg om mijn tuin (70 m2) te bedekken. Het verspreiden was niet veel werk en het zag er opgeruimd uit.
De tuin vorig jaar, eind oktober |
De eerste herfststorm deed direct blijken dat bladeren niet geschikt zijn als mulch: de tuin van mijn buurvrouw waaide volledig leeg. Mijn stro bleef verbazingwekkend goed liggen.
Maar nu in het voorjaar blijkt hoe goed de stro echt is.
Op de plekken waar het stro dicht genoeg is groeit niet tot nauwelijks onkruid. Dat wat er groeit zijn voornamelijk gekiemde graankorreltjes uit het stro zelf. Waar de laag stro niet dik genoeg was groeit wél onkruid. Een laag van zo’n 10 cm is dus wel nodig.
De grond onder het stro is rul en los, je zou er zo in kunnen zaaien.
Er is echter één nadeel: Wat doe ik met al dat stro? Bewaren? Composteren? Gelukkig melden zich al snel een aantal buren die wel wat stro voor op de paden of onder de artisjokken willen hebben.
Of ik het volgend jaar weer ga gebruiken? Ik denk het niet. Volgend jaar ga ik compost proberen, dat bespaart in het voorjaar namelijk dubbel werk: Ik hoef het stro niet van de tuin te harken én ik hoef geen compost te kruien (al moet ik dat in het najaar dan natuurlijk wel).
vrijdag 29 september 2017
Kas
Ruurd is bezig met het tekenen van een kas. En na het tekenen komt natuurlijk het bouwen van een kas. En als Ruurd graag een kas wil bouwen, dan wil ik natuurlijk wel een kas op mijn tuin :-) Het wordt bovendien een heel bijzondere kas. Niet een standaard boog kasje, of een vierkant met een punt erop, wat de meeste kassen zijn. Nee, het wordt een iglo-model kas. Het plaatjes hieronder zegt meer dan 1000 woorden, dus ik houd het bij een plaatje.
De belangrijkste reden voor deze vorm is dat het cool is en leuk om te maken. Daarnaast is het een heel stevig model. Ik heb foto's gezien van koepel kasjes van pvc-buizen, toch niet het sterkste bouwmateriaal, waar een volwassen man bovenop zit.
Detail tekening van onze toekomstige koepelkas die Ruurd gaat maken. |
Uit het plaatje blijkt wel dat Ruurd veel preciezer is dan dat ik ooit het geduld voor zou hebben. Alle details zijn al helemaal uitgetekend in een speciaal teken programma. Het bouwen van de kas gaat ook nog heel veel werk zijn, met al die losse driehoekjes.
De driehoekjes worden vervolgens bespannen met speciaal plastic folie voor kassen. Doordat het allemaal kleine driehoekjes folie zijn is dit beter te spannen en blijft het (hopelijk) langer mooi strak staan dan je bij boog-kasjes meestal ziet.
En ondertussen ben ik natuurlijk al aan het fantaseren wat ik volgend jaar allemaal in het kasje kan gaan verbouwen.. Tomaten en paprika's natuurlijk en komkommers. Maar misschien ook wel kiwi's of druiven of meloenen... (Ruurd wil graag bananen, maar dat lijkt me minder handig :-D )
Ik heb nog nooit een kas gehad en dit is dus ook een geheel nieuwe 'tak van sport' voor mij. Gelukkig is het internet een rijke bron van inspiratie. Als er hier nog mensen zijn die tips hebben hoor ik dat ook graag!
zondag 17 september 2017
Oogst inmaken, zaden sorteren
Een grote pan vol weckpotten. |
Het is al twee weken geleden dat ik voor het laatst een blog schreef. Dat is ook geen wonder, want het was nou niet echt mooi tuinweer de afgelopen tijd. De mooie nazomer waar ik in mijn vorige schrijven op hoopte is bepaald nog niet gekomen. Al lijkt het weerbericht nu ietsje positiever te worden. Ik mag trouwens niet klagen, want mijn tuin is het ruige weer van afgelopen week goed doorgekomen. De zonnebloemen en aardperen zijn omgewaaid, maar met een constructie van stokken en touwen staan ze weer. De zonnebloemen hebben natuurlijk hun beste tijd wel gehad, maar de aardperen stonden net in knop. Ik hou wel van groenten en bloemen die pas beginnen als de meeste planten al klaar, op, uitgebloeid zijn. Dat maakt het tuinseizoen wat langer. Wat wel lastig is met aardperen is dat je van te voren niet kunt zien hoe de oogst uit zal pakken. Die zit onder de grond... Mijn nieuwsgierigheid bedwingen tot het moment van oogsten is niet mijn sterkste punt, maar ik heb me tot nog toe in weten te houden.
Een bijkomend voordeel van planten die pas laat te oogsten zijn, is dat je volop tijd en geschikt weer hebt om het in de keuken te verwerken. Gisteren heb ik appels ingemaakt. Geschild en in stukjes gesneden in weckpotten gedaan. Een suikeroplossing (300 gram suiker op een liter water) eroverheen gegoten. Deksels erop klemmen en dan 30 minuten op 90 graden wecken. Dat doe ik overigens gewoon in een grote pan. Als ik nu appeltaart wil maken hoef ik alleen maar deeg te maken, een pot appels erin te doen en klaar.
De Quinoa oogst. Mijn 6 quinoa plantjes hebben het prima gedaan. Het word nog wel een heel gedoe om ze te dorsen en het beschermende laagjes saponine (zeep) er af te poetsen. |
De week daarvoor heb ik al appelmoes gemaakt, ook heel lekker, ook in potten geconserveerd. Dit keer niet geweckt, maar gewoon de hete moes in een pot doen. Wecken is dan niet nodig.
En vandaag een goed geslaagde pastasaus 'from scratch' gemaakt, met ui, knoflook, paprika, peper, courgette en tomaat van eigen tuin. Alleen het gehakt en de kruiden kwamen (deels) niet uit de tuin. Niet dat ik geen kruiden op de tuin heb trouwens, ik had alleen geen zin om tijdens het koken naar de tuin te lopen om even wat tijm en oregano te plukken.. Die pastasaus zou ik in theorie natuurlijk ook in potten kunnen inmaken, maar daar krijgt hij de kans niet voor. Vandaag de helft opgegeten, morgen de andere helft.
De bosjes kievitsbonen liggen klaar om op gehangen te worden. |
Dit is overigens ook goed weer om je bezig te houden met zaden, soorten, rassen etc. De echte serieuze tuinplanning bewaar ik nog even voor de winter, als dit tuinseizoen echt afgelopen is. Maar dit is wel een goed moment om te bedenken of ik volgend jaar dezelfde courgette wil of een andere, welke tomaten-rassen ik nog een keer zou willen, of ik volgend jaar misschien een druif wil en wanneer ik die dan moet planten, en of ik al die kleine aardbeiplantjes die zich van de moederplanten afscheiden ga verplaatsen, laat staan waar ze staan, of ga weggeven/ composteren..
Voor het verzamelen van zaden is het nu misschien een beetje vochtig, maar de zaden die we de afgelopen weken al hebben verzameld zijn inmiddels goed droog. En dan komt het leuke klusje om de bevruchtte zonnebloempitten van de lege hulsjes te scheiden, de phacelia zaadjes uit hun hoesjes te peuten en het kaf van de korenbloemzaadjes te scheiden.
Genoeg binnen werk te doen dus, al zou ik toch ook wel willen dat het 's avonds nog een béétje langer licht was en dat het in de weekenden íets droger zou zijn, zodat
ik nog even naar de tuin kan.. Al heeft de tuin zelf er weinig last van. De bieten groeien gestaag verder, de laat-gezaaide bonenplanten hebben inmiddels mini-peultjes, de cucamelon hangt nog vol en ik verheug me nu al op al de ananaskers die nog aan de plant hangt. Al gebied de eerlijkheid mij te zeggen dat de stokbonen nu wel echt op zijn, er zit geen blad meer aan. Tot mijn verbazing nog wel hier en daar een bloempje. Ook leuk trouwens; de meeste kievitsbonen heb ik geoogst. Oftewel de plant vlak boven de grond afgeknipt, de laatste bladeren eraf getrokken en de bladerloze planten met peultjes in trosjes op het balkon gehangen. Als de peulen goed rijp zijn kan ik die uit de peulen halen en even in de diepvriezer om ongedierte te doden. Deze droogbonen zijn minstens een jaar houdbaar. Ten slotte hebben we nog veel kolen in
de tuin staan, vooral boerenkool en palmkool. Ook die groeien gestaag
door en het lijkt erop dat wij veel stamppot boerenkool gaan eten deze
winter.
woensdag 30 augustus 2017
Op naar een mooi nazomer
De laatste boontjes, en nog lang niet de laatste kromkommers. Courgettes van de nieuwe tuin. Die kleine gele bolletjes zijn de lampionnetjes van de ananaskers. De groene bolletjes zijn de cucamelons. |
Groeizaam weer. Vandaag (veel) regen, afgelopen dag zon en warmte en de rest van de week voorspellen ze iets daar tussen in. Ik hoop dat we in de maand september nog zo nu en dan mooi weer krijgen. En dan bedoel ik echt niet 25 graden en meer, maar gewoon 18 graden en zonnig is ook prima. Dan gaan we namelijk nog een flinke najaar oogst krijgen. Ik heb namelijk mijn tweede tuin ergens half tot eind juli nog volgezaaid, en eigenlijk alles doet het heel goed. De boontjes bloeien, de bieten groeien, de uien hebben al een flinke pluk loof en ik heb van één courgetteplant zelfs al courgettes geoogst. Ik denk niet dat de pompoenen nog daadwerkelijk pompoenen op zullen leveren, maar het worden wel al mooie planten. Ook de kolen, boerenkool en palmkool, doen het goed. Dus als het niet vanaf nu tot aan november elke dag zulk weer is als vandaag staat er nog genoeg te oogsten. De 'oude' groenten, in de andere tuin hebben veelal hun beste tijd gehad. De stokbonen worden de geel, de kolen hebben het van de rupsen verloren, de sla is uitgebloeid, de bieten zijn grotendeels geoogst. Al is daar stiekem nog een heleboel te oogsten hoor. En ook veel leuke en lekkere dingen.
Van de cucamelon kan ik om de dag wel een handje plukken, en omdat ze zo onbekend zijn vind ik het heel leuk om ze aan iedereen te laten proeven. De verbazing over de mini-watermeloen die naar een iets zuurdere, smaakvollere, komkommer smaakt is vaak groot. De meeste cucamelons halen de keuken dan ook niet.
Van de cucamelon kan ik om de dag wel een handje plukken, en omdat ze zo onbekend zijn vind ik het heel leuk om ze aan iedereen te laten proeven. De verbazing over de mini-watermeloen die naar een iets zuurdere, smaakvollere, komkommer smaakt is vaak groot. De meeste cucamelons halen de keuken dan ook niet.
Op mijn balkon staan 4 kleine dwergstruiktomaatjes. En daar komt me toch een bult tomaatjes af! |
Ik was een beetje vergeten dat ik nog ananaskers had staan. Ik weet niet zeker meer welk ras ik heb, het was geloof ik een kruising tussen de twee meest gangbare rassen. Het is in elk geval een plantje van een centimeter of 30 hoog. Ik had ze overal een beetje langs de randen gezet en ze vielen daardoor niet echt op. De geel-groene lampionnetjes, waar de bes in verstopt zit, zie je ook pas als je een blad optilt. Het was dan ook een hele leuke ontdekking toen ik er achter kwam dat er tientallen rijpe vruchtjes aan zaten. Want die vruchtjes zijn lékker! De echte zoetekauwen hebben wellicht liever frambozen of aardbeien, maar als je een iets minder zoete smaak wel kan waarderen is de ananaskers zeker een aanrader. En die leuke gele lampionnetjes staan ook nog eens geweldig als aankleding bij een dessert.
Tot slotte nog een opvallende plant die bíjna rijp is. In mijn tuin staat 1 plantje met een stuk of 4 vruchten eraan, op mijn balkon staan, in een bierkrat, een stuk of 4 planten, die hélemaal vol hangen. Ik denk dat er wel 5 aanhangen, terwijl het best wel kleine plantjes zijn. Ik heb natuurlijk over mijn mini - Paprika's:
Paprika's in een leeg bierkrat. Je moet soms wat als je even geen bloempot kunt vinden... |
zondag 20 augustus 2017
rare dingen
Over rare dingen kan ik natuurlijk een hele lap tekst schrijven en proberen te vertellen hoe mooi en raar ze wel niet zijn, maar in dit geval is het aker waar dat een plaatje meer zegt dan duizend woorden, dus bij deze: heel veel plaatjes.
Een bruine zonnebloem. Mooi, apart, maar niet zo mooi als de fel gele, vind ik. |
Heel veel paarse boontjes, bij het koken worden ze groen. |
Paarse aardappel bergerac. Helaas valt de opbrengst en de smaak wat tegen. De kleur is wel heel mooi. |
Groene bloemkool green panther. Het wordt al een heuse kool! Nu Ruurd nog leren bloemkool eten :-D |
woensdag 9 augustus 2017
Vergeten groenten en een afstapje maken
Vergeten
groenten
Een deel van de 'vergeten' cherry tomaatjes. Het ras is Red robin, een dwerg-stamtomaat, met voor zijn maat dus heel veel tomaatjes. |
Nee, geen
pastinaken, knolrapen en andere groenten die je in supermarkten bijna nooit, en
in moestuinen nog best wel veel, ziet. Maar die ene courgette die onder een
blad verstopt zat en nu zo groot is als een flinke honkbalknuppel, we kennen em
allemaal. En in mijn geval de vier kleine cherrytomatenplantjes die op mijn
balkon staan. Ik heb ze nog wel regelmatig water gegeven, maar ze echt even
goed bekijken dat was al wel een paar weken geleden voor het laatst gebeurd.
Totdat Ruurd me erop wees dat er verstopt onder een aantal bladeren, aan de
achterkant van de plantjes, best al veel tomaten rijp zijn..
En dan heb je
zo in één keer ongeveer een halve kilo cherry tomaatjes! En er komen nog meer,
want de plantjes hangen nog helemaal volgepropt met groene tomaatjes, allemaal
netjes weggestopt onder een blaadje.
Je moet als
piepklein tomatenplantjes (ze zijn hooguit 30 centimeter), natuurlijk wel
minstens even veel tomaatjes maken als je grotere soortgenoten.
Die courgettes
ken ik overigens ook wel. Mijn buurvrouw is op vakantie en heeft mij gevraagd
om een oogje in het zeil te houden en eventuele groenten die geoogst moeten
worden te oogsten. Nou kunnen veel groenten wel een weekje langer of korter
groeien, dus het meeste laat ik voor haar hangen. Maar ze heeft ook zes
courgetteplanten. Zes! 6.. En dan denk ik er zo één keer in de twee weken aan
om die te plukken…
De
allergrootste is inmiddels zo groot dat soep ook al geen optie meer is, dus die
heb ik laten liggen. Ik ben heel benieuwd hoe groot ie gaat worden!
Het lijkt al op een afstapje. |
Afstapje
Ondertussen
gaat het ontginnen van de nieuwe tuin nog steeds door. De groenten worden hier
en daar groter dan het onkruid, dus dat gaat de goede kant op. Wel groeit dat
onkruid nog indrukwekkend snel. En na een flinke schoffelpartij groeit de helft
gewoon weer vast, dus ik ben nu bezig met de geschoffelde plantjes ook echt weg
te halen. Iets meer werk, hopelijk langduriger resultaat.
Het achterste
deel van de tuin begint ook ergens op te lijken. We hebben al veel tegels verzameld
(maar meer zijn nog steeds welkom) en er ligt al een flinke bult zand, dus
binnenkort kan het straten beginnen. Voordat het zover is moet alleen eerst
onze waterhaalplaats klaar zijn; Ruurd is bezig om een afstapje te maken naar
het water, waar we straks gieters kunnen vullen. Het begint al ergens op te
lijken! Hij heeft palen in het water geslagen, waar met een kunstige
constructie planken dwars overheen liggen, zodat er een 'steigertje' ontstaat.
Nog een paar treden en het is een afstap! Hoewel ik eerlijk moet zijn dat 'een
paar treden maken' in mijn hoofd ongetwijfeld veel simpeler is dan het in de
praktijk is ;-).
Ik kweek niet alleen groenten en in mijn tuin. Deze petunia's op het balkon zijn zelf gezaaid en doen het super goed! |
Abonneren op:
Posts (Atom)